In 2016 heeft de gemeente Hollands Kroon haar omgevingsvisie vastgesteld. De gemeente Hollands Kroon is in 2012 ontstaan uit een fusie tussen de gemeenten Wieringen, Wieringermeer, Anna Paulowna en Niedorp. Hollands Kroon ligt in de kop van de provincie Noord-Holland en heeft 48.432 inwoners (1 januari 2020).
De omgevingsvisie
‘Uitdagen om initiatieven te nemen en deze te realiseren’. Daarmee begint de (interactieve) website van de gemeente Hollands Kroon, waarop de omgevingsvisie Ruimte voor Elkaar 2016 kan worden geraadpleegd. De toegankelijkheid van de visie kan op zichzelf een uitdaging worden genoemd; de website vereist nogal wat navigatiekunst van gebruikers.
De strategische visie Ruimte voor Rust én Dynamiek uit september 2013 is ruimtelijk onderlegger voor de omgevingsvisie, die reikt tot 2030. Om de samenhang te benadrukken worden zoveel mogelijk onderwerpen binnen verschillende thema’s zoals Algemeen, Leven, Ondernemen, Groen, Toerisme & Recreatie en Water inhoudelijk met elkaar verbonden.
De missie van de gemeente is gericht op het fungeren als regisseur, zonder in detail te bepalen hoe iets eruit moet zien. De verantwoordelijkheid laag leggen, inwoners zelfredzaam maken, ruimte geven aan initiatieven en ervoor zorgen dat bureaucratie wordt verminderd. De gemeente zegt: ’ja, tenzij’. Zij wil flexibeler in kunnen spelen op de veranderingen in de maatschappij. Daarom heeft de omgevingsvisie een uitnodigend, inspirerend en faciliterend karakter waarbij ontwikkelingen door andere partijen opgestart en uitgevoerd kunnen worden binnen vooraf gegeven kaders, zodat ontwikkelingen van onderaf tot stand kunnen komen. Niet de regels, maar het initiatief staat centraal.
De omgevingsvisie is een ‘dynamisch’ document. Dit houdt in dat de visie periodiek getoetst wordt aan nieuwe ontwikkelingen; iedere vier jaar zal een toetsing op actualiteit plaatsvinden. Hieruit kunnen aanpassingen volgen.
Omgevingskwaliteit
Het uitgangspunt bij ruimtelijke ontwikkelingen en plannen in Hollands Kroon is ‘ontwikkelen met behoud van identiteit en kwaliteit’. De gemeente benadrukt dat dit ontwikkelingen niet op slot zet. Ruimtelijke kwaliteit vraagt voortdurend aandacht. De focus op kwaliteit moet in de werkwijze bij gebiedsontwikkeling verankerd zijn. De gemeente noemt een aantal kerngedachten die aan deze werkwijze ten grondslag liggen: ruimtelijke kwaliteit is overal en voor iedereen anders, ruimtelijke kwaliteit groeit in een cyclisch planproces, gebruikers staan centraal, en er dient rekening gehouden te worden met de historische context.
De gemeente wil de ruimtelijke kwaliteit en diversiteit van het landschap en de dorpen onderbouwd ontwikkelen, verbeteren en indien nodig transformeren. Ieder initiatief dient een bijdrage te leveren aan de identiteit en kwaliteit van de specifieke plek. Algemeen geaccepteerd is, volgens de visie, de omschrijving van de bouwstenen van ruimtelijke kwaliteit: ruimtelijke kwaliteit = gebruikswaarde + belevingswaarde + toekomstwaarde.
Kader voor toetsing is de Welstandsnota, die onveranderd van toepassing is. De omgevingsvisie meldt dat de Welstandsnota begin is 2017 geëvalueerd. Op de website van de gemeente wordt volstaan met publicatie van de Welstandsnota die op 20 november 2013 is vastgesteld.
Participatie
De visie verwijst naar het Excel-bestand ‘Totaal_INPUT-1’, waarin de 652 reacties van belangstellenden en belanghebbenden zijn gerangschikt in de categorieën Ondernemen, Water, Groen en Leven. Ook reacties van wethouders en politieke partijen zijn hierin opgenomen. In totaal bevat de lijst 1060 reacties opgenomen. Niet vermeld is hoe deze reacties tot stand zijn gekomen.
Wel is online een document te raadplegen waarin 26 (schriftelijke) inspraakreacties zijn opgenomen op de ontwerp-omgevingsvisie, van onder meer het Wandeloverleg Noord-Holland, Stichting Landschapszorg Wieringen en de Veiligheidsregio Noord-Holland Noord.
De gemeente hanteert cocreatie als middel om tot een (vernieuwende) omgevingsvisie te komen. Cocreatie kan in de vorm van ateliers plaatsvinden. Er is een online handleiding opgesteld voor het opzetten van een atelier.
