Op 28 oktober 2020 heeft de gemeenteraad van de gemeente Nijmegen de omgevingsvisie ‘Nijmegen stad in beweging, Omgevingsvisie 2020-2040’ vastgesteld. Nijmegen ligt in de provincie Gelderland en telt 177.662 inwoners (1 januari 2020).
De omgevingsvisie
De vier bestuurlijke opgaven waar Nijmegen voor staat zijn: de economisch veerkrachtige stad, de sociale en gezonde stad, de aantrekkelijke stad en de duurzame stad. Deze vier opgaven leiden tot acht ruimtelijke keuzes voor de fysieke leefomgeving. Nu de (integrale) omgevingsvisie is vastgesteld zal de gemeente geen aparte visies en kaderstellende beleidsnota’s meer maken voor beleidsthema’s die in de visie zijn opgenomen. De omgevingsvisie is voortaan leidend en wordt jaarlijks aangevuld en herijkt, zodat deze actueel blijft.
In de visie wordt vermeld dat veel medewerkers van de gemeente met plezier hebben gewerkt aan de visie, die werd gezien als een expeditie naar het onbekende. Veel externe partijen hebben meegedacht, waaronder de Radboud Universiteit, Architectuurcentrum Nijmegen, ECN/IKN, de woningbouwcorporaties en marktpartijen. In de visie zijn uitspraken opgenomen van personen die aan de totstandkoming van de visie hebben bijgedragen, zoals medewerkers van het Architectuurcentrum en GGD Gelderland-Zuid, en ook van een singer-songwriter die de videoclip “de stad maak je samen” heeft gemaakt.
Van oudsher maakt Nijmegen deel uit van de Regio Rijk van Nijmegen. Dit is een platform voor samenwerking en afstemming van de gemeenten Berg en Dal, Beuningen, Druten, Heumen, Mook en Middelaar, Nijmegen en Wijchen. Er is geen relatie tussen de (totstandkoming van de) omgevingsvisie Nijmegen en het regionale samenwerkingsverband.
Omgevingskwaliteit
In de visie is vermeld dat de stad Nijmegen bij stedelijke projecten wil dat bijzondere architectuur en stedenbouw en een zorgvuldig ontworpen openbare ruimte ontstaan. Niet toegelicht wordt hoe dit dient te gebeuren; wel dat extra groen in de vorm van bomen leidt tot grotere ruimtelijke kwaliteit.
De uitgangspunten van de visie zijn ruimtelijk vertaald en getoetst in een Omgevings Effect Rapportage (OER). Deze toets laat zien dat veel ambities te combineren zijn en dat bepaalde risico’s nog steeds toenemen, zoals risico’s omtrent klimaatverandering. Aan dergelijke opgaven wil de gemeente extra aandacht gaan besteden.
Het programma Panorama Nederland van het College van Rijksadviseurs, dat volgens de visie is ontwikkeld naar aanleiding van de Nationale Omgevingsvisie, heeft als voorbeeld en inspiratie gediend voor de omgevingsvisie van Nijmegen.
Participatie
Om ideeën op te halen zijn eind 2018 en begin 2019 meerdere stadsgesprekken gevoerd. In de eerste ronde kwamen aan bod: aantrekkelijke stad, duurzame stad, economisch veerkrachtige stad, sociale en gezonde stad en moderne overheid. De samenvatting van de opmerkingen uit de stadsgesprekken is per onderwerp terug te lezen op de website van de gemeente. De input uit deze gesprekken is opgenomen in de visie, maar welke opmerkingen wel en niet zijn overgenomen vermeldt de visie niet. In de tweede ronde stadsgesprekken, begin 2019, is met uitgenodigde experts onder leiding van een extern adviesbureau onder meer gesproken over diversiteit. Ook hiervan is op de website van de gemeente verslag gedaan.
Tijdens de formele inspraakprocedure zijn 35 zienswijzen en 7 adviezen ingediend, die tot een aantal aanpassingen in de visie hebben geleid. Zo komen er meer groengebieden met beweegroutes en plekken voor het verbouwen van voedsel. Op 30 januari 2019 is er een werksessie gehouden met de gemeenteraad.
De visie gaat uitgebreid in op hoe initiatiefnemers kunnen bijdragen aan participatie van alle belanghebbenden. In hoofdlijnen en stappenplan is omschreven hoe de gemeente met initiatieven en participatie omgaat. De eisen die worden gesteld aan participatie en het stappenplan worden nog verder uitgewerkt.
