Op 3 maart 2022 heeft de gemeente de ‘Omgevingsvisie Haarlemmermeer 2040. Samen maken we Haarlemmermeer’ vastgesteld. In 2019 is de gemeente gefuseerd met de dorpen Haarlemmerliede en Spaarnwoude. Haarlemmermeer is een droogmakerij en ligt in de provincie Noord-Holland. Tot de gemeente behoren 31 dorpen en buurtschappen. In het noordoosten van de gemeente ligt de Luchthaven Schiphol.
De gemeente telt 159.346 inwoners (31 januari 2022). De grootste plaats, Hoofddorp, telt ongeveer 78.000 inwoners.
De omgevingsvisie
De visie op de toekomst van de gemeente wordt verbeeld in vier verhaallijnen: ‘Wonen waar dorp en stad samenkomen’; ‘Economisch krachtig en divers’; ‘Ontspannen in het buitengebied’; ‘Slim en stevig verbonden met onze netwerken’. In de visie wordt aandacht gegeven aan de verschillende thema’s die betrekking hebben op de economie, de luchtvaart, wonen, mobiliteit, landschap en schone energie. Vanuit de kenmerkende karakteristieken van Haarlemmermeer wordt nagedacht hoe opgaven gecombineerd kunnen worden en een plek kunnen krijgen. Voor vijf deelgebieden worden specifieke ambities en opgaven geformuleerd. In de omgevingsvisie worden afwegingen gemaakt om zuinig en zorgvuldig met de ruimte om te gaan, vanuit de overtuiging dat elke beslissing tot een verbetering van de kwaliteit van de leefomgeving moet leiden, ook voor de langere termijn.
Haarlemmermeer maakt deel uit van de Metropoolregio Amsterdam (MRA). De gemeente wil dat de metropoolregio zich verder ontwikkelt als wereldstad en dat het landschap in en rond Haarlemmermeer zijn kwaliteiten behoudt. Met de Luchthaven Schiphol, met zijn internationaal werkende hoofdkantoren, is de wereldeconomie goed zichtbaar. De opgave is om met de juiste randvoorwaarden en ambities deze economische basis gezond te houden.
Omgevingskwaliteit
Omgevingskwaliteit komt als bovenliggende doelstelling breed terug in veel van het gemeentelijk beleid, of het nu gaat om erfgoed, landschap, wonen, economie, mobiliteit of natuur. Met ontwikkelprincipes en duidelijke kenbare regels voor de deelgebieden wordt gestreefd naar optimale omgevingskwaliteit. Dit helpt alle partijen die in het ontwerpproces in de leefomgeving een rol spelen. Verrommeling en versnippering in het buitengebied wordt op deze manier tegengegaan. Erfgoed krijgt een meer centrale rol en wordt ingezet als middel tijdens ontwerpprocessen voor ruimtelijke en maatschappelijke kwaliteitsimpulsen. Gestreefd wordt verbindingen met erfgoed te leggen bij stedelijke- en landschappelijke ontwikkelingen en de synergie tussen landschap, erfgoed, monumenten en kunst te versterken en hiermee aansluiting en inbedding te zoeken van erfgoed bij andere beleidsterreinen zoals vrijetijdseconomie, ruimtelijke ontwikkeling en het sociale domein.
Omgevingskwaliteit beperkt zich niet tot gebouwen, maar is gericht op de publieke ruimte als geheel, op alles wat daarin voorkomt. Het gaat niet alleen over het visuele aspect (nu ‘welstand’ of ‘beeldkwaliteit’), maar is gericht op het samengaan van herkomstwaarde, gebruikswaarde, toekomstwaarde en belevingswaarde. Goede omgevingskwaliteit ontwikkelt zich in de tijd en in dialoog tussen de betrokkenen.
Haarlemmermeer werkt samen met gemeenten en provincies aan de Metropoolregio Amsterdam (MRA), een stedelijke regio die functioneert als één grote stad met 2,5 miljoen inwoners. Deze regio is een van de economische groeimotoren en belangrijkste sociale knooppunten van Nederland. Door de aanwezigheid van de nationale Luchthaven Schiphol verbindt Haarlemmermeer Nederland met de rest van de wereld. Meer ingezoomd op de regio maakt het oostelijk deel van de gemeente onderdeel uit van de zogenaamde Zuidwestcorridor (het woon-, werk- en recreatiegebied van Zuidwest Amsterdam Schiphol-Hoofddorp). Deze regio is van grote betekenis voor de verdere ontwikkeling van de internationale concurrentiekracht van de metropoolregio. Uitgangspunt hierbij is dat alle ontwikkelingen gunstig zijn voor de kwaliteit van het leef- en werkklimaat in Haarlemmermeer. Behoud, versterking en beheer van het karakteristieke landschap is daarbij een belangrijk element. Regionaal wordt ontwikkelen met behoud van het landschap gestimuleerd.
De Verstedelijkingsstrategie van de metropoolregio richt zich op ontwikkelingen in het gebied tot 2050. Het geeft in hoofdlijnen een onderbouwde beschrijving van de ontwikkeling op bijvoorbeeld het vlak van economie, klimaat, demografie, energietransitie, woningbouw, mobiliteit, bezoekers, voorzieningen en culturele trekkers, ruimtedruk en leefbaarheid, betaalbaarheid en segregatie. Het Rijk en de MRA werken in het programma Samen Bouwen aan Bereikbaarheid aan de mobiliteitsvraagstukken die voortkomen uit de Verstedelijkingsstrategie voor de MRA. Van groot belang voor de metropoolregio zijn de ontwikkelingsassen, zoals Zuidwest Amsterdam-Schiphol-Haarlemmermeer (ZWASH). Inzet is om investeringen te doen waar ze het meeste nut hebben voor de ruimtelijke economische ontwikkeling van de regio. De noodzakelijke suburbane ontwikkelingen en landschappelijke ontwikkeling moeten als tegenwicht van de stedelijke ontwikkeling niet uit het oog verloren worden. Zo wordt ingezet door de gemeente om aan te sluiten op de groene scheggen van Amsterdam. De groene scheggen zijn op regionale schaal een tegenhanger voor de verstedelijking.
Participatie
Inwoners en ondernemers konden in 2019 in kleine groepen met een grote kaart op tafel spreken over de toekomst van het gebied waarin zij wonen. Naast deze zogenaamde omgevingsgesprekken was er inbreng vanuit de jongerengemeenteraad. Ook konden digitale vragenlijsten worden ingevuld die via sociale media, het Digipanel en het Jongerenpanel waren verspreid. Met al deze input is in 2019 de concept-Omgevingsvisie gemaakt. In 2021 vond een online informatiebijeenkomst plaats over de visie.
Laatst bijgewerkt: 20 juni 2022
