Op 30 januari 2019 heeft de gemeente Elburg haar omgevingsvisie vastgesteld. De gemeente Elburg ligt in de provincie Gelderland en telt 23.161 inwoners (1 januari 2020). De gemeente bestaat uit de stad Elburg en het buurtschap Oostendorp.
De omgevingsvisie
In de Omgevingsvisie Elburg 2018 kijkt de gemeente Elburg vooruit naar 2030.
De visie is een dynamisch document. Dat houdt in dat regelmatig wordt gekeken of de visie moet worden aangepast. De visie is grensoverschrijdend: de gemeenten Nunspeet, Elburg en Oldebroek (NEO) hebben gezamenlijke opgaven gedefinieerd die grensoverschrijdend zijn. De gemeente wil inwoners en ondernemers uitnodigen om initiatieven op te pakken, waarvoor de visie de kaders geeft.
In de visie wordt voortgebouwd op Toekomstvisie Elburg 2012, de Structuurvisie Elburg 2030 en de WMO-beleidsvisie. Er wordt afstemming gezocht met beleidstrajecten die in ontwikkeling zijn, zoals rondom Wonen en Duurzame Energie.
Het adviesbureau BRO heeft aan het opstellen van de visie meegewerkt.
NEO-gemeenten
De gemeenten Nunspeet, Oldenbroek en Elburg (de NEO-gemeenten) hebben het opstellen van de omgevingsvisie gezamenlijk opgestart. De drie gemeenten werken volgens het gedachtegoed van de Omgevingswet waarbij het draait het om vertrouwen, initiatieven goed verder brengen, flexibiliteit, integraliteit en samenwerken. Integratie van beleid is voor alle drie de gemeenten het uitgangspunt. Zij maken alle drie de omslag van aanbod-/beschermend gericht naar vraag-/ontwikkelingsgericht werken. Elke gemeente legt andere accenten. In het geval van Elburg is dat het benutten van de cultuurhistorische waarden voor recreatie en toerisme.
In de gezamenlijke startfase zijn drie scenario’s opgesteld, met wisselend accent: op mens, ruimte of gebruik. De scenario’s dienen als basis om grip te krijgen wat belangrijk is voor een gebied, en waarom. Deze scenario’s hebben als inspiratie gediend voor de bijeenkomsten met bewoners en partijen uit het maatschappelijk middenveld. In de visie is in een bijlage het resultaat hiervan opgenomen. Een resultaat waar de drie gemeenten aan werken en waar hun handelen op is gebaseerd zijn de ‘17 Duurzame Ontwikkelingsdoelen‘.
Omgevingskwaliteit
Elburg heeft, net als de andere twee NEO-gemeenten, de omslag gemaakt van een koers die was gericht op behoud, en gebaseerd op de landschappelijke kwaliteiten van de Veluwe, de randmeren en het tussenliggende cultuurlandschap, naar meer ontwikkelgericht beleid. Hiervoor is een beleid ontwikkeld dat is gericht op bescherming. Dit is vertaald is in instrumenten zoals het bestemmingsplan.
Deze koers haakt volgens de visie aan op de kwaliteiten van de NEO-gemeenten, maar is geen vliegwiel voor het op gang brengen van dynamiek die goed is voor de vitaliteit, leefbaarheid en kwaliteit. Nieuwe opgaven zoals energietransitie en klimaatadaptatie vragen om instrumenten en een aanpak waarbij nieuwe initiatieven losgemaakt worden, die gericht zijn op ‘behoud door ontwikkeling’. Van groot belang is volgens de visie dat de eigen (dorpse) identiteit niet verloren gaat door de aanstaande ontwikkelingen. Er dient respectvol te worden omgegaan met de landschappelijke en sociale waarden die bij de NEO-gemeenten ons hoog in het vaandel staan.
In het proces van de omgevingsvisie gaat het om het samen afwegen en het samen maken van keuzes.
Daadwerkelijke instrumenten worden niet als zodanig benoemd.
Participatie
In de omgevingsvisie wordt in de bijlagen uitgebreid gerapporteerd over het participatietraject.
Op 22 februari, 28 juni en 4 september 2017 is de omgevingsvisie besproken in (commissie)vergaderingen van de raad. Op 5 april, 1 juni en 21 november zijn informatieavonden gehouden voor de wijkcomités en bewoners. Gesprekken met ketenpartners als Waterschap, GGD, VNOG, ODNV en de provincie Gelderland en het maatschappelijk middenveld (zorg, bedrijvigheid en ruimte) hebben plaatsgevonden in maart en september 2017. In een apart traject heeft de gemeente de mening gevraagd van leerlingen van het Nuborgh College Lambert Franckens uit Elburg.
De bijlagen bevatten verslagen van de twee bewonersavonden, die zijn gehouden op 5 april en op 1 juni 2017.
Van de eerste avond zijn opmerkingen opgesomd van de aanwezigen, zoals: ‘Iedere kern eigen uitbreidingen faciliteren, van belang voor leefbaarheid en vitaliteit’; ‘benut inbreidingslocaties, maak eerst ontwikkelingen af voor een nieuw gebied aan te snijden, herontwikkel rotte plekken’ en: ‘jongere huishoudens tot terugkeren verleiden’. Op de tweede avond is de vraag gesteld waar in geïnvesteerd zou moeten worden en waarom. Aanwezigen konden met een fiche, dat waarde vertegenwoordigde, op een kaart kenbaar maken waar de prioriteiten zouden moeten liggen. Gespreksverslagen met het maatschappelijk middenveld vermelden welke partijen genodigd waren bij gesprekken.
Naast participatie bij de totstandkoming gaat de visie in op participatie van initiatiefnemers. De gemeente wil meer ontwikkel- en vraaggericht werken. Daar gaat de visie op in; zo wordt op pagina 130 in een schema weergegeven wat een initiatiefnemer staat te wachten en wat er van hem of haar wordt verwacht.