Op 16 december 2019 heeft de gemeente Den Helder de Omgevingsvisie Julianadorp vastgesteld. Julianadorp is onderdeel van de Noord-Hollandse gemeente Den Helder, en telt 14.635 inwoners (1-1-2019, bron Omgevingsvisie Julianadorp). Den Helder is een krimpgemeente en telt in totaal 56.305 inwoners (1-1-2020, Bevolkingsregister Den Helder).
De omgevingsvisie
De visie is opgesteld voor Julianadorp met daarin de buurtschappen Koegras en Duinzoom. Voor Julianadorp ligt er een achttal grote opgaven. Deze zijn gebaseerd op verkenningen en participatiebijeenkomsten. Van de acht overstijgen vier opgaven de lokale of regionale schaal en gelden daarmee voor heel Julianadorp: omgaan met klimaatverandering, energietransitie, bereikbaarheid en een beleefbaar landschap. Vier opgaven zijn gebiedsgericht: versterking van het dorpshart, waarborgen toekomstbestendigheid van de woonbuurten, duurzame ontwikkeling van toerisme en recreatie bevorderen en de Koegraspolder klaarmaken voor de toekomst. In de ‘Aanzet tot uitvoering’ worden in een overzichtelijke kolom doel, instrumenten en partijen weergegeven, waardoor helder wordt dat niet alleen de gemeente, maar de hele gemeenschap verantwoordelijkheid draagt voor de toekomst van Julianadorp.
De gemeente zet voornamelijk in op bouwen binnen het stedelijk gebied van Den Helder. Deze inbreiding voorkomt (grootschalige) gebiedsontwikkeling in de Koegraspolder, waardoor het landschap tussen Julianadorp en Den Helder open blijft. Landschappelijke kwaliteiten en de beleving van de ruimte (het open landschap, de horizon) blijven hiermee behouden.
De relatie tussen Julianadorp en de stad Den Helder zal in de komende tijd veranderen. Daarbij zal de duidelijke eigen positie van Julianadorp, als complete woonkern met een groot palet aan voorzieningen en een locatie midden in het open agrarische landschap van de Koegraspolder en tegen de Noordzeekust aan, blijven bestaan. Julianadorp heeft met haar agrarische en toeristische sector een eigen economisch profiel, dat aanvullend is aan de economische sectoren van Den Helder.
Omgevingskwaliteit
De kwaliteit van het wonen in het groen en in een bijzonder landschap wordt door inwoners van Julianadorp hoog gewaardeerd. Vanuit de ligging tussen strand, duin en polder kent Julianadorp een aantal aspecten waarvoor kwaliteitsbewaking van belang is. Uitwerking van de opgave Beleefbaar landschap heeft betrekking op het open landschap van de Koegraspolder, met een structuur van rechte vaarten en polderwegen.
Volgens de visie liggen er nog veel kansen om Julianadorp beter te verbinden met het omringende landschap en daarmee het landschap meer beleefbaar te maken. In de woonbuurten is (nog te) weinig te merken van het omringende open landschap. Daarnaast is er weinig ruimte voor extra groen in deze buurten, waardoor vooral de verbinding met het beschikbare groen en landschap in de omgeving (de Slenk, Koegraspolder, Noorderhaven, binnenduinrand) en de Noordzeekust belangrijk is voor de woonkwaliteit. Ook het verbinden van de kust en vooral het verbinden van kusttoerisme met het dorpshart van Julianadorp is een belangrijk opgave.
Rond Julianadorp liggen restanten van de voormalige Atlantikwall. Er is groeiende aandacht voor dit relict uit de Tweede Wereldoorlog, zowel op nationaal als internationaal niveau. In Julianadorp is vooral de tankgracht bijzonder, maar ook de bunkers vertellen een deel van het verhaal van de Atlantikwall. Het voornemen is om een aantal bunkers en relicten uit de Tweede Wereldoorlog aan te wijzen als gemeentelijke monument, zodat zij als onlosmakelijk deel van de geschiedenis van het gebied bewaard blijven voor huidige en toekomstige generaties. Als onderdeel van de voormalige Atlantikwall wordt ook rond Julianadorp gestreefd naar het behoud van restanten van de Atlantikwall als landschappelijke elementen. De aanpak van de woon- en leefkwaliteit van de bestaande vakantieparken verloopt via het regionale programma De Kop Werkt! Dat zorgt voor kwalitatieve opwaardering van bestaande vakantieparken. Julianadorp wil met name kwalitatieve toevoeging accomoderen als het om de groei van het toerisme gaat. Daartoe dienen nieuwe initiatieven onderscheidend aanbod toe te voegen, die dan wel zorgvuldig moeten worden ingepast in het landschap.
Afwegingen omtrent de kwaliteit van eigen c.q. nieuwe particuliere initiatieven vindt plaats aan de hand van het (nog op te stellen) Omgevingsplan. Bewoners en ondernemers krijgen waar gewenst ruimte om mee te praten over het gewenste beeld en bijpassende regels in hun gebied. Doel is om de uitstraling van Julianadorp verder te versterken door middel van gezamenlijke afspraken over het gewenste beeld.
Participatie
Er heeft een breed participatieproces plaatsgevonden bij totstandkoming van de visie, door middel van de inbreng van bewoners, ondernemers, maatschappelijke organisaties, belanghebbenden en professionals van de gemeente Den Helder en andere overheden. De gemeente heeft deze inbreng samengevoegd in een eerste concept, dat is besproken met de gemeenteraad en betrokkenen en is gepresenteerd tijdens een buitententoonstelling in Julianadorp. Het formele besluitvormingstraject bood een extra mogelijkheid om te reageren op de visie. In de visie is met behulp van een schema geïllustreerd hoe het participatieproces in de tijd op hoofdlijnen is doorlopen.
