Op 24 februari 2022 heeft de gemeente Bronckhorst de ‘Omgevingsvisie 2035. Bronckhorst twee keer zo mooi’ vastgesteld. De gemeente is in 2005 ontstaan door een gemeentelijke herindeling van de gemeenten Hengelo, Hummelo en Keppel, Steenderen, Vorden en Zelhem. Bronckhorst heeft 36.073 inwoners (31 januari 2022) en ligt in de provincie Gelderland
De omgevingsvisie
Centraal in de visie staat de ontwikkeling van de leefomgeving, met de blik op 2035. De visie is de optelsom van de ambities op de vijf belangrijkste opgaven van Bronckhorst. Deze opgaven zijn als volgt geformuleerd: Sterke dorpen en leefbaar platteland, Landschappelijke kwaliteit, Slimme economie en landbouw, Energie en klimaat, en Gezonde leefomgeving.
Deze opgaven worden in aparte hoofdstukken verder omschreven en uitgewerkt. Er worden richtinggevende uitspraken gedaan per strategische opgave voor de ontwikkeling van de gemeente richting 2035. Deze opgaven zijn vertaald in concrete doelen. Daarnaast zijn principes vastgelegd over de manier waarop de gemeente de projecten wil aanpakken. Per opgave en voor de deelgebieden worden de ambities beschreven. De visie is bedoeld als richtingaanwijzer voor nieuwe ontwikkelingen.
In de vier deelgebieden – de dorpsranden, de beekdalen, Zutphen-Emmerikseweg zone en de Oude IJssel – komen meerdere, vaak complexe, opgaven bij elkaar en zijn meerdere partijen nodig om daaraan te werken. Deze opgaven en ambities worden in aparte hoofdstukken benoemd, gedetailleerd uitgewerkt en in kaarten gevisualiseerd.
De visie is als pdf te downloaden en als interactieve website te raadplegen.
Omgevingskwaliteit
Bronckhorst bestaat uit zo’n 44 dorpen en buurtschappen, elk met hun eigen karakter en sterk verweven met het landschap. De gemeente staat positief tegenover nieuwe initiatieven die aansluiten bij de bestaande kwaliteiten, in het bijzonder van het landschap en de eigenheid van de kernen. De mensen hier voelen zich met name verbonden met de gemeenschappen in de dorpen en buurtschappen. De gemeente wil de leefbaarheid in de dorpen en het dorpse karakter behouden en versterken.
De Oude IJssel is een belangrijke ruimtelijke en landschappelijke drager. Ruim 5 km van de rivier ligt binnen het grondgebied van de gemeente. Hier liggen kansen voor recreatie en toerisme, en het gebied kent een goed vestigingsklimaat. Er zijn ook uitdagingen, die in samenhang bekeken en aangepakt moeten worden, zodat het landschap en de economie in brede betekenis versterkt worden.
In de visie wordt aandacht gevraagd voor de integraliteit van natuur- en landschapsversterking, vrijetijdseconomie (beleving van water, landschap en cultuurhistorie), vaarwegbeheer en de ontwikkelingsvraag in de landbouw en de economie in de omgeving, met daaraan gekoppeld energie-en klimaatvraagstukken. Belevingswaarde en -mogelijkheden van landschap, natuur en (cultuur)historie moeten versterkt worden. Daartoe behoort het zichtbaar maken van de ijzergeschiedenis en de aardkundige waarden en het vergroten van de recreatieve mogelijkheden (paden, routes, verblijfsrecreatie). Gestreefd wordt naar een klimaatrobuust Bronckhorst. Een natuurlijke inrichting van de beekdalen en lage, natte gebieden speelt daarin een centrale rol. Gecombineerd met wandel- en fietspaden voegen die een nieuwe kwaliteit toe aan het landschap. Deze is ook recreatief-toeristisch interessant.
Dit alles betekent dat de gemeente vanuit verschillende disciplines aan de voorkant de ruimtelijke kwaliteit wil borgen en ontwikkelkansen wil oppakken en ontwikkelingen beoordelen. Ontwikkelingen, in verband met de energie-transitie, moeten bijdragen aan de landschappelijke kwaliteit (beleving, cultuurhistorie, biodiversiteit). Bij de ontwikkeling van woningbouwlocaties zijn veel partijen betrokken. Van belang is om zo vroeg mogelijk in het proces de gewenste kwaliteiten met elkaar te bespreken. Waar nodig wordt de kwaliteitsontwikkeling vastgelegd in locatiepaspoorten, inrichtingsplannen en overeenkomsten. Waar geen sprake is van nieuwbouw, kan vanuit de samenleving een proces gestart worden waarin grondeigenaren samenwerken aan mooie dorpsranden.
Bronckhorst en de Achterhoek hebben een sterke agri- en foodsector. Door samen met boeren en agritechbedrijven te werken aan nieuwe vormen van landbouw die aansluiten bij de andere doelstellingen in het landelijk gebied profileert Bronckhorst zich verder als innovatieve regio. Experimenten en pilots in nauwe samenwerking met de ondernemers laten zien hoe de Nederlandse landbouw er in de toekomst uit kan zien. Vormen van landbouw die de natuur herstellen, zoals voedselbosbouw, worden gestimuleerd.
Waar passend bieden erven van stoppende boeren en andere bedrijven ruimte voor wonen voor doelgroepen en bedrijvigheid. Werklocaties zijn mogelijk met name langs provinciale wegen. De erven bieden ook ruimte voor collectieve woonvormen. Elke ontwikkeling moet bijdragen aan het landschap met bijvoorbeeld de aanleg van houtwallen. Monumentale boerderijen worden behouden en gerestaureerd door de ontwikkelende partij.
Participatie
Door middel van bijeenkomsten met inwoners, experts, ondernemers, maatschappelijke (belangen) organisaties, ketenpartners en collega’s is vooraf input opgehaald voor de omgevingsvisie. Hiertoe werden werkateliers georganiseerd: bijeenkomsten waarin partijen met elkaar in gesprek gingen over de strategische opgaven. Via stellingen in een online inwonerspanel werden meningen gevraagd. Door de rode draad te vinden en de belangrijkste thema’s te filteren, werd deze input omgewerkt tot de omgevingsvisie. Daarnaast werd een fotowedstrijd ‘De verborgen schatten van Bronckhorst’ georganiseerd.
Laatst bijgewerkt: 28 april 2022
