Op 15 december 2021 heeft de gemeente Bodegraven-Reeuwijk de omgevingsvisie ‘Knooppunt in het Groene Hart’ vastgesteld. De gemeente is in 2011 ontstaan na de fusie van de voormalige gemeenten Bodegraven en Reeuwijk en bestaat uit Bodegraven, Driebruggen, Hogebrug, De Meije, Nieuwerbrug, Reeuwijk-Brug, Reeuwijk-Dorp, Sluipwijk, Tempel en Waarder. Bodegraven-Reeuwijk ligt in de provincie Zuid-Holland en heeft 35.519 inwoners (per 1 juli 2021).
De omgevingsvisie
De gemeente zet in op behouden en versterken van de eigen identiteit als ‘Knooppunt in het Groene Hart’. De daarmee samenhangende ambities zijn: gezonde dorpen, een duurzaam landschap en een sterke samenleving. Per ambitie wordt beschreven welke richting de gemeente op wil en welke specifieke keuzes er gemaakt zullen worden. Dit is vertaald in een aanpak voor drie deelgebieden. Voor elk gebied zoekt de gemeente een goede balans tussen de verschillende opgaven. In alle dorpen is een dorpsvisie uitgewerkt. De inbreng vanuit de dorpen is zoveel mogelijk meegenomen in de visie.
In de visie worden zes opgaven genoemd waar de gemeente mee aan de slag moet de komende jaren:
- Klimaatverandering, energie, grondstoffen en de landbouwtransitie;
- Stijgend zorggebruik en ongelijke kansen;
- Kwaliteit van de leefomgeving wordt steeds belangrijker;
- Meer mensen en vraag naar ruimte;
- Vraag om een betere samenwerking en andere rolverdeling;
- Digitalisering en individualisering, maar ook behoefte aan ontmoeting.
De visie is vertrekpunt waarmee gemeente, inwoners en organisaties samenwerken aan de toekomst en maakt duidelijk welke keuzes de gemeente maakt bij deze opgaven.
Omgevingskwaliteit
De gemeente Bodegraven-Reeuwijk ligt op een strategische plek: in de Randstad, verbonden met omliggende steden als Leiden, Gouda, Rotterdam en Utrecht; op het knooppunt van de A12 en N11 en daardoor een goede vestigingsplaats voor bedrijven. Via het intercitystation Bodegraven zijn er verbindingen met Leiden, Utrecht en daarmee met de rest van Nederland. Bijna 90% heeft een ‘groene’ functie (agrarisch, water, bos, natuur). Deze goede ligging is niet alleen aantrekkelijk voor inwoners en bedrijven, maar ook voor toeristen. Het Reeuwijkse Plassengebied is een aantrekkelijk gebied, maar de druk is groot op de kwetsbare natuur en leefomgeving. De visie op de toekomst vraagt om een eigen, herkenbare aanpak per gebied, waarbij de specifieke kwaliteiten versterkt worden.
De visie werkt dit verder uit voor drie gebieden: de Oude Rijnzone rondom Bodegraven; het Reeuwijkse plassengebied en het open landschap met kleine dorpen en buurtschappen. Voor elk gebied moet een goede balans gezocht worden tussen de verschillende opgaven. Er liggen veel claims op de ruimte, waar dus zuinig mee moet worden omgegaan. Het open landschap met landbouw, natuur, water en recreatie wordt gekoesterd. Bij dit alles is omgevingskwaliteit het uitgangspunt. Dat betekent dat de dubbele identiteit van Bodegraven-Reeuwijk – knooppunt in het Groene Hart – behouden en versterkt moet worden en er een goede balans moet zijn tussen de verschillende functies. In het open landschap liggen de dorpen, die klein zijn en elk een eigen karakter hebben. De gemeente wil uitdrukkelijk rekening houden met de wensen van de dorpsinwoners, die met hun dorpsvisies de kijk op hun dorp weerspiegelen.
In de gemeente wordt in regionaal verband gewerkt aan innovatie en verduurzaming van de landbouw, aan natuurontwikkeling en recreatie. Regionaal gezien is de gemeente onderdeel van de Provincie Zuid-Holland, de Regio Midden-Holland, het Samenwerkingsverband ‘Veenweiden Gouwe Wiericke‘ en het Groene Hart.
Het Groene Hart is door het Rijk aangewezen als ‘NOVI-gebied’ in de Nationale Omgevingsvisie: een gebied waar overheden toewerken naar gezamenlijke uitvoering van opgaven. Een belangrijk doel is het behouden van de landbouw als economische factor én als beheerder van het landschap. Ook nieuwe functies doen hun intrede in het landschap: het opwekken van energie, verbrede landbouw met bijvoorbeeld zorg of recreatie. Inzet is om de landbouw toekomstbestendig te houden én te versterken.
Het buitengebied heeft grote natuurwaarden, zoals in het Reeuwijkse Plassengebied, polder Stein en polder Oukoop. De veen(weide)-gebieden zijn waardevol voor weidevogels en de biodiversiteit. Delen van de gemeente zijn aangewezen als Natura 2000 gebied en als stiltegebied.
Participatie
De visie is tot stand gekomen door middel van gesprekken met inwoners, verenigingen, ondernemers en organisaties. Er was een inwonerspanel ‘Bodegraven-Reeuwijk Spreekt’, waar bewoners zich konden uitspreken over de toekomst van de gemeente. De respons was groot.
De dorpsvisies zijn opgesteld door inwoners en organisaties uit de dorpen en via een intensief meedenk-proces per dorp. Aan de hand van dorpsvisies, regionale plannen, gemeentelijk beleid en ideeën vanuit inwoners en bedrijfsleven is de visie opgesteld.
Laatst bijgewerkt: 18 februari 2022
